Mądry wyrok króla Salomona
Salomonowy wyrok to wyrażenie, które na stałe zagościło w naszym języku. Wszyscy wiemy, że oznacza mądre, sprytne i sprawiedliwe rozwiązanie trudnego problemu. Ale czy zastanawialiście się kiedyś, skąd to się wzięło? Dlaczego akurat Salomon? Dlaczego nie ktoś inny stał się symbolem takiej mądrości? Co zrobił, że jego decyzja przeszła do historii i stała się legendą?
Czy naprawdę był aż tak genialny? A może po prostu miał szczęście? I wreszcie - co by się stało, gdyby ktoś chciał go przechytrzyć, udając niewinną ofiarę? Czy Salomon wpadłby w pułapkę, czy znów znalazłby wyjście, którym wszystkich zaskoczył?
Skąd pochodzi historia Salomonowego wyroku?
Historia pochodzi z Biblii, z Pierwszej Księgi Królewskiej (3,16-28). Salomon, syn Dawida, był królem Izraela. Pewnego dnia przyszły do niego dwie kobiety - nierządnice. Dziś osoby takie nazywa się prostytutkami, ladacznicami itp. Obie mieszkały w jednym domu i obie urodziły dzieci w tym samym miejscu. Druga z nich dziecko poczęła 3 dni później. Niestety jedno z dzieci zmarło z powodu przygniecenia go przez matkę. Tak przynajmniej twierdziła jedna z nich. Ta, której niemowlę zmarło, podmieniła je z tym drugim, które wciąż żyło.
Kobiety kłóciły się o to, które dziecko jest czyje. Jedna twierdziła, że to jej dziecko żyje, a drugie zmarło. Druga mówiła dokładnie to samo. Sytuacja patowa. Nie było świadków, nie było testów DNA, a Salomon miał zadecydować. Sposób w jaki król chciał załatwić sprawę, dziś w sądzie by nie przeszedł. Tyle, że akcja działa się 3000 lat temu, a wyrok był tylko pozorny, bo miał sprawdzić kto kłamie.
Wyrok Salomona - spryt i mądrość w jednym
Król wysłuchał obu stron. Potem zrobił coś, co na pierwszy rzut oka wydawało się szalone. Rozkazał przynieść miecz. Ogłosił, że skoro nie da się ustalić, która mówi prawdę, to ... należy żywe dziecko przeciąć na pół i oddać po jednej części każdej z kobiet.
25-27: "Wtedy król powiedział: Rozetnijcie żywe dziecko na dwoje i dajcie połowę jednej i połowę drugiej. Lecz kobieta, do której należał żywy syn, zdjęta litością nad swoim synem, powiedziała do króla: Proszę, mój panie, dajcie jej to żywe dziecko, tylko nie zabijajcie go! Lecz druga powiedziała: Niech nie będzie ani moje, ani twoje, rozetnijcie je. Wtedy król odpowiedział: Dajcie jej żywe dziecko, a nie zabijajcie go. Ona jest jego matką."
Brzmi brutalnie? Owszem. Ale to była tylko próba. Reakcje kobiet wszystko wyjaśniły. Prawdziwa matka natychmiast błagała, by nie zabijać dziecka. Wolała oddać je drugiej kobiecie, niż dopuścić do takiej tragedii. Natomiast druga kobieta zgodziła się na podział. Co więcej, nie tyle się zgodziła, ale nawet chciała by przecięto dziecko na połowę! Jaka matka by chciała czegoś takiego dla własnego dziecka? Normalna - żadna. Swoją drogą, jak podłą i zepsutą osobą musiała być ta, która z zawiści chciała by przecięto niemowlaka.
Salomon od razu wiedział, kto jest prawdziwą matką. Oddał dziecko tej, która chciała je chronić. Ludzie byli pod wrażeniem jego mądrości. I ten oto wyrok przeszedł do historii, którą opowiada się do dzisiaj.
Wyrok Salomona © Źródło: Wikimedia Commons. Autor: William Blake. Licencja: domena publiczna.
Skąd Salomon miał taką mądrość?
Salomon nie urodził się geniuszem. Jego mądrość to dar od Boga. Historia ta pochodzi z Biblii, z Pierwszej Księgi Królewskiej (3,5-15). Gdy Salomon objął tron po swoim ojcu Dawidzie, Bóg ukazał mu się we śnie i powiedział: "Proś o to, co mam ci dać." W odpowiedzi Salomon odparł, że chciałby serce rozumne: "Daj więc swemu słudze serce rozumne, aby mógł sądzić twój lud i rozróżniać między dobrem a złem. Któż bowiem może sądzić ten twój tak wielki lud?."
Salomon mógł poprosić o bogactwo, długie życie, zwycięstwo nad wrogami. Jednak nie wybrał tego. Poprosił o coś zupełnie innego - o mądrość. Chciał umieć sprawiedliwie rządzić swoim ludem i odróżniać dobro od zła. Tak przy okazji: prośba taka, przydałaby się zakłamanym politykom tego świata.
Bogu spodobała się taka odpowiedź. Nie tylko spełnił jego prośbę, ale też dał mu to, o co Salomon nawet nie prosił. Było to bogactwo, sława, długie życie i pokój w królestwie. Salomon stał się najsławniejszym mędrcem swoich czasów.
"Dam ci także to, o co nie prosiłeś, a więc bogactwo i sławę, tak że wśród królów nie będzie nikogo równego tobie po wszystkie twoje dni. A jeśli będziesz chodził moimi drogami, przestrzegając moich ustaw i przykazań, jak postępował Dawid, twój ojciec, wtedy przedłużę twoje dni."
A co by było, gdyby…?
Wyobraźmy sobie, że do Salomona przyszłyby kolejne kobiety z podobnym problemem. Tyle, że tym razem wiedziałyby, jak poprzednia sprawa została rozwiązana. Mogłyby udawać, że są prawdziwymi matkami, błagając o życie dziecka. Czy Salomon dałby się oszukać?
Możemy przypuszczać, że nie. Król Salomon był znany z niezwykłej mądrości. Nawet gdyby sytuacja się powtórzyła, zapewne znalazłby inny sposób na odkrycie prawdy. Może zadałby kobietom pytania, na które tylko prawdziwa matka mogłaby odpowiedzieć. A może wymyśliłby coś innego. Prawdopodobnie Salomon nie dałby się nabrać nawet gdyby sytuacja się powtórzyła.
Co znaczy "Salomonowy wyrok" dziś?
Dziś "Salomonowy wyrok" to symbol mądrego i sprawiedliwego rozwiązania problemu. To przypomnienie, że czasem trzeba działać sprytnie, ale jednocześnie z empatią. Salomon nie rozstrzygnął sporu mieczem, lecz rozumem i znajomością ludzkich emocji. Wyrok choć z pozoru wydawał się nienormalny i brutalny, dał prawidłowe rozwiązanie.
Bóg wybrał Salomona, ponieważ widział w nim dobre serce i chęć służenia ludziom. Nie chciał być królem dla bogactwa czy władzy. Wybrał sprawiedliwie rządy niż własną wygodę, a jego prośba o mądrość była dowodem pokory. Bóg nagrodził takie zachowanie.
Od Salomona możemy się nauczyć, by zawsze szukać prawdy i nie iść na łatwiznę. Nie powinniśmy bać się trudnych decyzji. Pamiętajmy, że mądrość to coś więcej niż wiedza - to umiejętność rozumienia ludzi i sytuacji. Można mieć bowiem wiedzę a postępować głupio.
Salomon mądry to dlaczego dał się zwieść?
W Piśmie Świętym czytamy też, że Salomon miał 700 żon i 300 nałożnic. Mowa o tym w Pierwszej Księdze Królewskiej 11,3 "Miał więc siedemset żon, księżniczek, i trzysta nałożnic. A jego żony odwiodły jego serce."
Salomon był mądry, bo taka była jego prośba do Boga. Otrzymał mądrość w sprawach rządzenia, sądzenia i rozumienia ludzkich serc. Ale to nie znaczy, że był doskonały. Mądrość nie wyklucza ludzkich słabości. Salomon był człowiekiem, a człowiek, jak wiadomo, jest omylny.
Posiadanie 700 żon i 300 nałożnic to coś, co dziś wydaje się absolutnie szalone. Uznaje się, że w tamtych czasach miało to swój polityczny kontekst. Wiele z tych związków to były sojusze polityczne. Salomon żenił się z księżniczkami innych plemion i narodów, by zapewnić pokój i dobre relacje między krajami. Czy to działało? Na krótką metę - tak. Ale z perspektywy duchowej - zdecydowanie nie.
Król popełnił błąd, bo jego żony pochodziły z narodów, które czciły inne bóstwa. I tu pojawia się problem. Zamiast pozostać wiernym Bogu Izraela, zaczął budować świątynie dla obcych bogów. Jego serce zostało podzielone. Biblia jasno mówi, że to był punkt zwrotny w jego życiu - moment, kiedy zaczął odchodzić od mądrości.
Nie chodziło tylko o liczby, choć 1000 partnerek to bez dwóch zdań przesada. Chodziło o to, że te relacje odciągnęły go od Stwórcy, który dał mu mądrość. Zaczął więc popełniać błędy moralne i duchowe.
Salomon był mądry, ale nie zawsze korzystał z tej mądrości. Można mieć najlepsze narzędzia, ale używać ich niewłaściwie. Król wiedział, co jest dobre, ale nie zawsze to wybierał. Jego życie jest lekcją, że sama mądrość to za mało. Trzeba jeszcze mieć dyscyplinę i wytrwałość, by za nią podążać. Król miał wielki dar, ale zaniedbał relację z Panem - źródłem swojej mądrości.
Historia Salomona to ostrzeżenie. Nawet największe dary mogą być zmarnowane, jeśli nie są pielęgnowane. Mądrość wymaga nie tylko wiedzy, ale i działania. Salomon, choć miał mądrość większą niż ktokolwiek, pozwolił, by jego serce zostało zwiedzione. Swoim głupim zachowaniem zaszkodził sobie i mieszkańcom własnego kraju.
To przypomnienie, że nawet najmądrzejsi z nas mogą upaść, jeśli nie strzegą swojego wnętrza. Bo prawdziwa mądrość to nie tylko wielkie decyzje, ale codzienna wierność temu, co dobre.
Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami:
- Zatwardziałość serca w Biblii - jak rozumieć te słowa?
- Niewolnictwo w Biblii - czy Bóg zgadzał się na niewolnictwo
- Jak zginął Jan Chrzciciel oraz kto i dlaczego kazał go zabić
- "Eli, Eli, lama sabachtani" - co to znaczy
- Apokalipsa, rozdział 5, Wizja Baranka Bożego
Wyrok Salomona. © Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Gaspar de Crayer. Licencja: domena publiczna.