Behemot w Biblii - potwór lądowy
Opis Behemota znajdziemy w Księdze Joba rozdziale 40 w którym zamiast słowa Behemot niepotrzebnie użyto hipopotama. Z przedstawionego opisu jednoznacznie wynika, że nie może być mowy o hipopotamie ale o ogromnym stworzeniu które żywiło się roślinnością. Historia ziemi zna tylko jedne stworzenia, które były na tyle ogromne by wzbudzać podziw i jeść rośliny a nie zwierzęta. Czy Biblia w tym przypadku mówi o Diplodoku, Brachiozaurze czy jeszcze innym stworzeniu?
Księga Joba 40.15-24 "Oto hipopotam [Behemot], którego stworzyłem jak i ciebie, żywi się trawą jak wół. Lecz patrz, jaka siła w jego biodrach i jaka moc w mięśniach jego cielska! Swój ogon wypręża jak cedr, ścięgna ud jego są mocno splecione, Jego kości niby rury miedziane, jego członki jak drągi żelazne. Jest on przedniejszym z dzieł Bożych; jego Stwórca zaopatrzył go w miecz. Góry, gdzie igrają wszystkie dzikie zwierzęta, dostarczają mu paszy. Wyleguje się pod krzewami lotosu, w ukryciu trzciny i bagna. Krzewy lotosu osłaniają go cieniem, otaczają go wierzby nad potokiem. Oto, gdy rzeka wzbiera, nie płoszy się; jest spokojny, choćby Jordan wpadł do jego paszczy. Czy można go wyciągnąć hakami albo przekłuć kołkiem jego nozdrza?"
Główne cechy Behemota
W przeciwieństwie do Lewiatana (Lewiatan - biblijny potwór morski), Behemot nie jest przedstawiony jako nieustraszony król zwierząt, ale jako zwierzę silne, roślinożerne a zarazem ogromne. Wypiszmy więc jakie cechy posiadana biblijny Behemot:
- żywi się roślinnością
- bardzo silny
- ma dużą masę ciała
- ogromny ogon
- mocne nogi
- potężnie zbudowany
- posiadał system obronny (być może ogon służył do obrony)
- wyleguje się na bagnach
- występuje przy rzekach, zbiornikach wodnych
- jest tak duży że nie da się go wyciągnąć hakami i przekłuć nozdrzy
Spośród obecnie znanym nam żyjących zwierząt, żadne z nich nie przypomina biblijnego Behemota. Archeologia daje nam jednak dowody na to, że istniały zwierzęta które odpowiadały temu opisowi a są nimi np. Diplodok, Brachiozaur. Nie możemy być jednak pewni na 100% czy Biblia opisuje akurat je, czy może opisuje pojedynczego osobnika lub grupę zwierząt. Z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy uznać, że Behemot przedstawia wspomnianą grupę dinozaurów. Dla wielu osób problemem będzie uwierzenie w to, że ludzie mogli żyć razem z dinozaurami. Jest to jednak temat rzeka i nie sposób przedstawić ją w jednym artykule.
Opis Behemota
Warto jednak zwrócić uwagę, że opis Behemota zawiera pewne szczegóły. Mogą one wydawać się zbyt precyzyjne, by być jedynie symbolem lub metaforą. Kiedy czytamy, że jego ogon "wypręża się jak cedr", od razu nasuwa się obraz czegoś znacznie potężniejszego niż ogon hipopotama. Ten przecież jest stosunkowo krótki i niezbyt imponujący. Cedr to ogromne drzewo o solidnym pniu. Sugeruje to, że ogon Behemota musiał być równie masywny i długi, jak ten u niektórych dinozaurów, np. diplodoków, które były znane z długich, smukłych ogonów używanych prawdopodobnie do obrony.
Kolejny aspekt, który przyciąga uwagę, to opis jego kości. Biblia używa słów, że są one jak "kości niby rury miedziane, jego członki jak drągi żelazne". Taki opis doskonale pasuje do kośćca wielkich dinozaurów, których struktura musiała być niezwykle mocna, aby utrzymać ogromną masę ciała. Biorąc pod uwagę, że nie znamy współczesnych zwierząt o takiej budowie, trudno jest znaleźć odpowiednika Behemota w dzisiejszym świecie. Co więcej, zwróćmy uwagę na fakt, że Behemot wyleguje się wśród roślinności nad wodami. Przypomina to zwyczaje wielu dinozaurów roślinożernych, które potrzebowały dużych ilości wody i pożywienia, aby zaspokoić swoje olbrzymie potrzeby energetyczne.
Behemot również nie jest drapieżnikiem, co dodatkowo oddala go od stereotypowych wyobrażeń o wielkich, groźnych bestiach biblijnych. Jego roślinożerność, podobnie jak u wielu dinozaurów, wskazuje na to, że nie musiał polować, by przetrwać, ale raczej żył w harmonii z otaczającą go przyrodą, korzystając z obfitości roślinności, jaka musiała wtedy istnieć. Dla porównania, współczesne hipopotamy, mimo że są roślinożerne, nie mają aż takiej masy, siły ani gabarytów, jakie przypisuje się Behemotowi w Biblii.
Czy opis Behemota można interpretować dosłownie? Zwolennicy teorii, że ludzie żyli obok dinozaurów, wskazują na takie fragmenty jako dowód na to, że starożytne teksty mogły zawierać obserwacje faktycznie istniejących zwierząt, które dzisiaj znamy tylko z wykopalisk.
Co ciekawe, w kulturze żydowskiej i chrześcijańskiej Behemot był często kojarzony z chaosem i potęgą natury. Jego wielkość i siła były rozumiane jako symbol potęgi Boga, który stworzył tak niesamowite stworzenia. W apokryfach i tradycji rabinicznej Behemot bywa również zestawiany z Lewiatanem jako symboliczni przeciwnicy. W takim ujęciu Behemot nie jest tylko potężnym stworzeniem, ale reprezentuje także harmonię ziemskich żywiołów, tak jak Lewiatan reprezentuje chaos mórz.
Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami:
- Lewiatan a Biblia - biblijny potwór morski - czy istniał naprawdę
- Pismo Święte - stworzenie świata - ile dni
- Proroctwo o powstaniu i upadku imperium Aleksandra Wielkiego
- Wszechwiedzący Bóg, czyli jak to możliwe że Pan wie o wszystkim
- Nie jestem godzien i sandałów nosić - co to znaczy