Poranek

Szczęśliwy mąż, który nie idzie za radą bezbożnych ani nie stoi na drodze grzeszników, ani nie zasiada w gronie szyderców, lecz ma upodobanie w zakonie Pana i zakon jego rozważa dniem i nocą. - wyjaśnienie słów w artykule: Psalm 1 - interpretacja - Nabożny a bezbożny
Synowie Noego - Sem, Cham, Jafet - jak zaludnili Ziemię

Historia dzieci Noego - Sem, Cham i Jafet

 

Noe to postać niezwykła, o której słyszał niemal każdy. To on zbudował arkę, ocalił swoją rodzinę i zwierzęta przed wielkim potopem. Gdy wody w końcu opadły, życie musiało zacząć się od nowa. Nie było już wielkich miast ani osad. Nie było też tłumów ludzi i sfory zwierząt. Świat był pusty i czekał na nowy początek.

Istotną rolę w tej odbudowie odegrali synowie Noego: Sem, Cham i Jafet. To na ich barkach spoczęło zadanie zaludnienia Ziemi. Nie było to łatwe zadanie, planeta była bowiem zniszczona. Każdy z braci wybrał inną drogę, budując kultury i kładąc fundamenty pod nowe narody.

Jak tego dokonali? Jak wyglądały ich losy po potopie? Przyjrzyjmy się bliżej tej fascynującej historii, która łączy w sobie początki ludzkości.

Poranek

Który syn Noego był najstarszy?

Księga Rodzaju 6,10 "A Noe był ojcem trzech synów: Sema, Chama i Jafeta."

Biblia nie podaje wprost, który z synów był najstarszy. Informacje w Księdze Rodzaju nie precyzują ich kolejności wiekowej. W niektórych interpretacjach przyjmuje się, że Jafet był najstarszy. Jednak inne źródła sugerują, że mógł to być Sem.

Wielu przyjmuje, że Sem był najstarszym synem, ponieważ w tekstach biblijnych jego imię wymieniane jest jako pierwsze. Nie jest to jednak wyznacznikiem tego, że był najstarszym. W 10,21 podane jest: "Również Semowi, praojcu wszystkich Hebrajczyków i starszemu bratu Jafeta, urodzili się [synowie]." 

Inna argumentacja mówi, że Jafet był starszy od Sema. Problematyczny jednak jest werset 10,21 tłumaczony również "Miał również swoich synów Sem, ojciec wszystkich Hebrajczyków i starszy brat Jafeta." Kolejność między Semem a Jafetem jest niepewna i zależy od interpretacji. Tradycyjnie przyjmuje się, że Jafet był najstarszy, ale istnieją argumenty za tym, że Sem mógł być starszy. Tłumaczenie zależy od kontekstu i struktury zdania w oryginalnym hebrajskim. Ta różnica wynika z trudności w interpretacji oryginalnego języka hebrajskiego.

W 9,24 czytamy natomiast "Kiedy Noe obudził się po odurzeniu winem i dowiedział się, co uczynił mu jego młodszy syn". W tym przypadku mowa jest o Chamie bo to on zobaczył nagiego ojca.

zniszczona ziemia

 

Trzy kierunki rozwoju

Gdy potop ustąpił, Ziemia była surowa, cicha i pusta. Nie było domów, pól ani innych ludzi spoza tymi co ocaleli z Arki. Synowie Noego z pewnością wiedzieli, że nie będzie im lekko. Postanowili przywrócić życie na planecie, wybierając inne kierunki rozwoju.

Sem, najstarszy z braci, obrał kierunek na wschód. Wierzył, że tam znajdzie ziemie, które nadadzą się na założenie osad. To właśnie jego potomkowie mieli stworzyć cywilizacje Bliskiego Wschodu, pełne mądrości i duchowości.

Cham wybrał drogę na południe. To on osiedlił się w gorących i żyznych rejonach Afryki oraz Bliskiego Wschodu. Jego potomkowie zasłynęli jako budowniczowie wielkich miast i piramid. Znamy je do dzisiaj jak chociażby piramidy egipskie.

Jafet, najmłodszy, ruszył na północ i zachód. Jego celem były chłodniejsze, dzikie tereny Europy, Azji i Ameryki. To tam jego potomkowie rozwinęli różnorodne kultury. Z czasem stały się one fundamentem współczesnej cywilizacji zachodniej.

Nie jest tak, że tylko i wyłącznie od jednego dziecka wywodzą się całe narody. Wiadomym jest, że plemiona mieszały się ze sobą. Blisko siebie leżała Asyria i Babilon, które przypisuje się Semowi i Chamowi.

Uznaje się, że ten podział stał się nie tylko początkiem zaludnienia, ale także symbolem różnorodności świata. Do dziś tradycje i mity różnych narodów nawiązują do tej mapy podziału synów Noego. Wyjaśnia ona, jak ludzkość ponownie rozproszyła się po całej Ziemi. Biblijna opowieść o potopie nie występuje tylko w Piśmie Świętym. Na świecie jest mnóstwo mitów i legend o świecie zalanym wodą, z którego ocalała rodzina znajdująca się na łodzi. (Film - dowody na istnienie potopu i wieku Ziemi).

Księga Rodzaju 7,13 "I właśnie owego dnia Noe oraz jego synowie, Sem, Cham i Jafet, żona Noego i trzy żony jego synów weszli do arki."

Księga Rodzaju 9,18 "Synami Noego, którzy wyszli z arki, byli Sem, Cham i Jafet. Cham był ojcem Kanaana. Ci trzej byli synami Noego i od nich to zaludniła się cała ziemia."

budowle

 

Sem - ojciec narodów Bliskiego Wschodu

Sem był jednym z trzech synów Noego. W tradycji biblijnej jego imię wiąże się z wielkim błogosławieństwem. Noe przepowiedział, że Bóg będzie mieszkał w namiotach Sema.

Księga Rodzaju 9,27 "Niech da Bóg i Jafetowi przestrzeń szeroką i niech zamieszka w namiotach Sema, a Kanaan niech będzie sługą ich."

Uznaje się, że potomkowie Sema osiedlili się na terenach dzisiejszego Bliskiego Wschodu. To tam, rozpoczęli odbudowę świata po potopie. Ich praca przyniosła owoce, które na zawsze zmieniły losy ludzkości. Semici nie tylko zaludnili te ziemie, ale także stworzyli pierwsze wielkie cywilizacje.

Zapisali się oni w historii jako budowniczowie i twórcy. Ich potomkowie założyli takie państwa jak Asyria, Moab, Edom czy Izrael. Spośród tych krajów to Asyria była potęgą, która okazała się bezlitosnym narodem. Asyryjczycy prowadzili brutalne wojny i zniewalali całe narody. Ich miasta słynęły z imponującej architektury.

Izraelici, również wywodzący się od Sema, mieli nieco inną rolę. Ich wkład był bardziej duchowy niż materialny. Judaizm, religia narodu izraelskiego, stał się fundamentem dla chrześcijaństwa i ... islamu. To m.in. dzięki nim wiara w jednego Boga rozprzestrzeniła się na cały świat.

Potomkowie Sema nie ograniczali się tylko do Bliskiego Wschodu. Arabowie słynęli z rozwoju nauki, medycyny i filozofii. Semici pozostawili po sobie coś jeszcze. Były to języki, które do dziś są używane przez miliony ludzi. Wśród nich znajdują się aramejski, hebrajski i arabski. Dziś wprawdzie aramejski, jest językiem mało spotykanym, to przez wieki był językiem wielkich mocarstw.

Hebrajski, język starożytnych Izraelitów, niemal zniknął jako język codzienny. Jednak w XX wieku został odrodzony i stał się językiem współczesnego Izraela. Z kolei arabski, jest dziś jednym z najczęściej używanych języków na świecie. To właśnie w językach semickich zapisano teksty w Starym Testamencie. Wydarzenia które miały miejsce około 4300 lat temu, przetrwały do dzisiaj i wpływają na życie miliardów ludzi.

niebo ptaki

 

Cham - ojciec Afryki, Kanaanu i południowych narodów

Cham, kolejny syn Noego, to postać, której historia jest równie ciekawa. Według Biblii, Cham popełnił grzech, który na zawsze wpłynął na los jego potomków. Zobaczył ojca w kompromitującej sytuacji. Jakiej? Noe, po spożyciu wina, zasnął nagi.

Księga Rodzaju 9,21-22 "Gdy potem napił się wina, odurzył się [nim] i leżał nagi w swym namiocie. Cham, ojciec Kanaana, ujrzawszy nagość swego ojca, powiedział o tym dwu swym braciom, którzy byli poza namiotem."

Zamiast zachować milczenie i szacunek, opowiedział o tym swoim braciom. Ten brak czci wobec ojca wywołał gniew Noego. W efekcie Noe przeklął nie samego Chama, ale jego syna, Kanaana. Na pierwszy rzut oka, wydaje się to dziwne. Miejmy jednak na uwadze to, że Biblia nie opisuje wszystkich wydarzeń. A tym bardziej nie podaje szczegółów tak odległych historii.

By mieć jeszcze szansę

Prawdopodobnie nie było to zwykłe przyłapanie nagiego ojca i powiedzenie o tym braciom, ale coś więcej. Być może wyśmiewał się z  Noego wraz z Kanaanem. Równie dobrze Kanaan już za młodu mógł nie okazywać szacunku osobom starszym. Tego nie wiemy, ale bogobojny Noe nie przeklął by Kanaana za przypadkowe wejście Chama do namiotu. To wydarzenie musiało mieć głębszy sens i kontekst. Biblia jednak wprost tego nie opisuje. Przekleństwo, choć kontrowersyjne w interpretacjach, stało się symbolicznym początkiem trudnej historii narodów wywodzących się od Chama.

Księga Rodzaju 9,27 "Niech da Bóg i Jafetowi przestrzeń szeroką i niech zamieszka w namiotach Sema, a Kanaan niech będzie sługą ich."

Uznaje się, że potomkowie Chama osiedlili się na południu, w rejonach dzisiejszej Afryki oraz częściowo Bliskiego Wschodu. Kraje takie jak Babilon, Egipt, Etiopia czy Nubia mają swoje korzenie w tej linii. Chamici byli niezwykle utalentowanymi budowniczymi i twórcami.

Najbardziej znanym przykładem są osiągnięcia Egiptu i Babilonu. Babilończycy dali światu kodeks Hammurabiego. To Chamici zbudowali monumentalne piramidy. Hieroglify, które stworzyli, stały się jednym z pierwszych systemów pisma na świecie. Egipt był również ośrodkiem nauki, sztuki i technologii.

Etiopia i Nubia również miały bogate kultury. Etiopczycy stworzyli jedne z najstarszych królestw w Afryce. Nubia, znana jako ziemia złota, była potęgą handlową i militarną, utrzymując bliskie relacje z Egiptem.

Kanaan, syn Chama, odegrał szczególną rolę w historii biblijnej. Kananejczycy zamieszkiwali ziemie, które później stały się miejscem konfliktów z Izraelitami. Biblia opisuje te relacje jako pełne napięć i rywalizacji. Kananejczycy znani z miast-państw, byli w konflikcie z Hebrajczykami. Historia przekleństwa Kanaana była interpretowana jako duchowy fundament tych wydarzeń. To m.in. przez Kananejczyków Izraelici porzucili wiarę w Pana i przyjęli kulty pogańskie. Przez takie zachowanie utracili ochronę Bożą i zostali zniewoleni przez Asyrię i Babilon.

Europa - potomkowie Jafeta

 

Jafet - ojciec Europy i Azji

Jafet to następny z synów Noego. Sługa Boży Noe błogosławiąc swoich synów, życzył Jafetowi, by jego potomkowie zaludniali Ziemię. Słowa te okazały się prorocze.

Księga Rodzaju 9,27 "Niech da Bóg i Jafetowi przestrzeń szeroką i niech zamieszka w namiotach Sema, a Kanaan niech będzie sługą ich."

Linia Jafeta rozprzestrzeniła się na największe obszary. Uznaje się, że potomkowie Jafeta osiedlili się głównie od południowej Europy, przez stepy Azji i Amerykę. Północne lasy i górzyste rejony to ich ziemie. Ta różnorodność terytorium wpłynęła na bogactwo kultur i tradycji, jakie stworzyli. Greckie miasta-państwa dały światu filozofię, naukę i sztukę. Platon, Arystoteles, Sokrates - wciąż się o nich słyszymy a minęło już tyle lat.

Rzymianie wprowadzili prawo, które stało się podstawą współczesnych systemów prawnych. Zbudowali drogi i akwedukty, które służyły przez wieki. Tworzyli infrastrukturę, jakiej wcześniej świat nie widział. Potomkowie Jafeta wywarli ogromny wpływ na kształt współczesnego świata. Ich filozofie, prawa i odkrycia do dziś pozostają aktualne. Zasłynęli także jako odkrywcy i pionierzy, przekraczając granice znanego świata.

Jafetowie nie tylko zasiedlali nowe ziemie. Stworzyli też języki, które stały się fundamentem komunikacji w ogromnych obszarach. Języki indoeuropejskie, do których należą m.in. angielski, hiszpański, rosyjski czy hindi, wywodzą się właśnie z tej linii.

Sumerowie

 

Czy pochodzenie narodów opisane w Biblii jest potwierdzone?

Biblia nie podaje szczegółów dotyczących genetyki czy precyzyjnych map. Wskazuje jednak na ogólny podział geograficzny i kulturowy. W Księdze Rodzaju rozdziale 10 opisany mamy podział ziem i potomków Sema, Chama i Jafeta. W niektórych przypadkach niewiele nam to mówi, jeśli nie znamy historii i nazewnictwa.

Pojawia się pewna złożoność w przypadku Asyryjczyków. Podane jest np. że Asyryjczycy pochodzą od Semitów, czyli Sema 10,22 " Synowie Sema: Elam, Aszszur, Arpachszad, Lud i Aram." To sugeruje, że Asyria miała semickie korzenie. Aszczur mieszkał na ziemiach ówczesnej Asyrii i uznaje się, że to od niego pochodzą Asyryjczycy.

Jednak to potomkowie Chama a nie Seta zbudowali Niniwę, stolicę Asyrii. Czytamy o tym w 10.11 "Nimrod ... Wyszedłszy z tego kraju do Aszszuru, zbudował Niniwę.". Jak to rozumieć? Przyjmuje się, że krainę zamieszkiwali Semici, a Nimrod pochodzący z linii Chama zbudował miasto, ale ludność która tam mieszkała głównie pochodziła od Sema.

Opis z Biblii nie sugeruje, że wszystkie linie potomków Noego żyły w izolacji. Migracje, podboje i kontakty handlowe prowadziły do mieszania się narodów. To, co Biblia podkreśla, to ogólny podział na linie główne: Semici (Bliski Wschód), Chamici (Afryka i południowe rejony), Jafetowie (Europa i północne tereny). Niemniej jednak rzeczywistość była bardziej skomplikowana, a różne ludy wpływały na siebie nawzajem.

potop

 

Potop - koniec i początek

Potop był wydarzeniem, które zniszczyło to, co znała ludzkość. Był karą za zło, ale jednocześnie okazją do nowego początku. Świat, który wyłonił się z wód, był pusty, surowy i nieoswojony. Brakowało pól uprawnych, domów, dróg czy jakichkolwiek śladów cywilizacji. Wszystko trzeba było stworzyć od zera.

Na barkach synów Noego spoczął ogromny ciężar - odbudowa życia na Ziemi. To oni zasiali pierwsze pola i nauczyli swoje rodziny uprawy roślin. Budowali pierwsze miasta, w których ludzie mogli się gromadzić, handlować i wspólnie tworzyć. Tworzyli pierwsze prawa, które pomagały w organizacji społeczeństwa. Każdy krok wymagał od nich odwagi i determinacji, ale dzięki ich pracy świat zaczął się odradzać.

Historia potopu jest czymś więcej niż tylko opowieścią o katastrofie. Ma głęboko symboliczne znaczenie. Pokazuje, że nawet po największym upadku możliwy jest nowy początek. Zniszczenie nie oznacza końca, a woda, choć niszczycielska, jest też symbolem oczyszczenia i odnowy. Synowie Noego stali się symbolem odrodzenia i nadziei. Ich historia uczy, że ludzkość potrafi przezwyciężyć nawet największe trudności. Mimo pustki i wyzwań potrafili stworzyć coś nowego.

Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami:

By mieć jeszcze szansę

Poranek